Het eerste criterium waarmee rekening moet worden gehouden, is de comforttemperatuur van de slaapzak. Dit is de minimumtemperatuur waarbij een gebruiker comfortabel kan slapen. Deze temperatuur wordt over het algemeen aangegeven door fabrikanten en wordt getest volgens de Europese norm EN 13537. Het is cruciaal om een slaapzak te kiezen waarvan de comforttemperatuur is aangepast aan de koudste weersomstandigheden die je verwacht.
De keuze van de vulling is ook een bepalende factor. Donzen slaapzakken, meestal van eenden- of ganzendons, bieden een uitstekende warmte-/gewichtsverhouding en zijn goed samendrukbaar, waardoor ze ideaal zijn voor expedities waar gewicht en ruimte beperkt zijn. Ze verliezen echter hun isolerende eigenschappen als ze nat worden. Slaapzakken van synthetische vezels isoleren daarentegen beter in natte omstandigheden en drogen sneller, maar zijn vaak zwaarder en minder samendrukbaar.
De vorm van de slaapzak is ook van invloed op de thermische efficiëntie. Er zijn over het algemeen drie categorieën slaapzakken: sarcofaag, rechthoekig en hybride. Sarcofaagzakken, die strak om het lichaam passen, hebben zo min mogelijk ruimte nodig om op te warmen en zijn daarom het warmst, waardoor ze ideaal zijn voor extreem lage temperaturen. Rechthoekige zakken bieden meer bewegingsruimte, maar zijn minder effectief in het vasthouden van warmte. Hybride modellen proberen de voordelen van beide vormen te combineren.
Voor meerdaagse trektochten in de bergen zijn gewicht en samendrukbaarheid belangrijke criteria. Een lichte, samendrukbare tas is gemakkelijker mee te nemen en de ruimte in je rugzak te beheren. Je moet echter niet te veel gewicht besparen om warmte op te offeren, vooral niet in extreem koude omstandigheden.
De buitenstof van de slaapzak moet sterk genoeg zijn om slijtage te weerstaan, maar toch ademend genoeg om condensatie in de slaapzak te voorkomen. Waterafstotende behandelingen kunnen ook worden toegepast om water af te stoten en de vulling te beschermen.
Ritsen moeten van goede kwaliteit zijn om te voorkomen dat ze vastlopen of breken. Een isolerende flap langs de rits kan helpen warmteverlies te voorkomen. Sommige slaapzakken hebben ook binnenzakken om waardevolle spullen warm en bij de hand te houden.
De behoeften variëren afhankelijk van de activiteit. Voor bergbeklimmen, waar elke gram telt, wordt de voorkeur gegeven aan een slaapzak die zeer licht en samendrukbaar is en bestand tegen extreme kou. Voor trektochten ga je misschien voor comfort en kies je voor een slaapzak die meer ruimte biedt en beter bestand is tegen vocht.
Een slaapzak van goede kwaliteit is een investering voor vele jaren. Het is dus essentieel om een model te kiezen waarvan de materialen en de constructie duurzaamheid garanderen. Onderhoud is ook een belangrijke factor; sommige slaapzakken vereisen meer specifieke zorg, vooral die van dons.
Het kiezen van een slaapzak voor het hooggebergte is een beslissing die je niet lichtvaardig moet nemen. Door rekening te houden met criteria zoals comforttemperatuur, type vulling en vorm, maar ook met extra eigenschappen zoals gewicht en samendrukbaarheid, ben je beter in staat om een weloverwogen keuze te maken. Zorg ervoor dat je rekening houdt met je specifieke behoeften en de klimatologische omstandigheden bij het kiezen van het meest geschikte model, zodat je verzekerd bent van rustgevende en veilige nachten in de bergen.